در این بخش ضمن آشنایی با مبانی دوربینهای عکاسی به بررسی تکنولوژیهای متفاوت به کار رفته در آنها میپردازیم و سعی میکنیم تا حد امکان با دوربینهای عکاسی صمیمیتر شویم.
با هنر عکاسی بیشتر آشنا شوید
قدم اول: سه قطب اصلی دوربینها: ISO ،Shutter Speed و Aperture
روشی که تمامی دوربینهای موبایل یا به طور کلی دوربینهای عکاسی از آن استفاده میکنند، هدایت نور است. در واقع دوربینها، توسط لنز، نور را از محیط اطراف دریافت میکنند، سپس این نور را به روی ماده ای که به نور حساس است انتقال داده و سبب ذخیره اطلاعات مربوط به عکسها میگردند.
در دوربینهای امروزی، این ماده حساس به نور میتواند سنسور باشد. در واقع، طی این فرآیند شاتر یا دیافراگمی که روبروی سنسور قرار دارد، باز و بسته میشود و با انتقال نور، عکس را پدید میآورد.
مدت زمانی که شاتر باز میماند (سرعت شاتر یا Shutter Speed) به همراه میزان حساسیت سنسورهای دیجیتال که نور را دریافت میکنند (ISO) و مقدار نور عبوری از لنز (Aperture یا روزنه) اصلیترین نقش را در نتیجه عکاسی شما ایفا مینمایند.
این سه مورد که در تعامل با یکدیگر عمل میکنند سه رکن اصلی دوربینهای عکاسی را شامل میشوند. پس یک بار دیگر معنای این سه مورد مهم را با هم مرور میکنیم:
چه مقدار نور به سمت دوربین هدایت شود (Aperture)
حساسیت دوربین به این نور چقدر باشد (ISO)
تا چه مدت نور دهی ادامه پیدا نماید (Shutter Speed)
نور و تاریکی: عوامل اصلی کیفیت
حال که میدانیم تمامی دوربینها در طی فرآیند ثبت تصاویر، تنها نور را دریافت میکنند، پس تعجبی ندارد که تصاویری که در نور زیاد گرفته میشوند کیفیت بسیار بهتری نسبت به تصاویری که با نور اندک گرفته میشوند، داشته باشند.
در محیطهای کم نور، دوربین عکاسی باید سرعت باز و بسته شدن شاتر را افزایش دهد، وقتی سرعت شاتر زیاد شود لرزش دست محسوستر شده و سبب ایجاد Motion Blur یا تیره و تاری تصویر میشود، از طرفی اگرمیزان ISO را افزایش دهید نور بیشتری جذب سنسور میشود اما در این حالت نیز نویز تصاویر افزایش مییابد.
به همین دلیل بهتر است که در این شرایط از پایه استفاده نموده و سرعت شاتر را تا جای ممکن پایین بیاوریم. البته اگر قرار باشد از اشیاء متحرک در نور کم عکاسی کنید چارهای جز افزایش ISO و همچنین سرعت بخشیدن به شاتر دوربین ندارید.
راه حل دیگر نیز استفاده از نور سفید فلاش است. فلاش یا نور سفیدی که در هنگام عکسبرداری در نورهای پایین ایجاد میشود، همزمان با باز شدن شاتر روشن میشود و با ایجاد نور مصنوعی در محیط، تصویر برداری را در مکان کم نور ممکن میسازد. البته این نور سفید گاهی مشکلات زیادی راه به همراه دارد. برای مثال شما نیز طعم مشکلات فلاش همچون سفید شدن کامل عکس یا مشکل Red-Eye یا از بین بردن عمق تصویر را در عکسبرداری از فاصله نزدیک به جسم راه تجربه کردهاید.
ISO
ISO میزان حساسیت سنسور به نور را تنظیم میکند. این مولفه بیانگر آن است که سنسور دوربین شما تا چه مقدار به نور حساس است. البته این فرآیند همیشه، و حتی در نور کم، کارآیی چندان مناسبی ندارد و گاهی به صورت اختلال در رنگها و ایجاد نویز در تصویر بروز مینماید.
اینجاست که قدرت دوربین تلفن شما در فرآیند کاهش نویز و همچنین کیفیت لنز به کار رفته در آن، مقدار نهایی این مشخصه را معین میکند. در حقیقت هر چه میزان ISO روی عدد بالاتری تنظیم شود، سنسور نور بیشتری را جذب میکند و در عوض نویز تصویر نیز افزایش مییابد. بطور کل باید تا جای ممکن مقدار ISO را روی عدد پایینتری تنظیم کنید اما وقتی نور محیط کم است معمولا مجبور به افزایش میزان ISO میشویم.
خلاصه: دوربینهایی با ISO بالاتر، تصاویر با کیفیتتری در نور پایین ثبت میکنند.
APERTURE
Aperture، یکی دیگر از مولفههای مهم که باید در عکاسی به آن توجه نمایید. این مولفه با حرف f و عددی در کنار آن مشخص میشود.
در دوربینهای موبایل یا عکاسی، سخت افزاری برای باز و بسته شدن لنز وجود دارد که به آن دیافراگم میگویند. Aperture مولفهای برای تشخیص میزان دریافت نور در دوربین است. همراه با بیشتر باز کردن روزنه لنز، میزان نوری که وارد دوربین میگردد، بیشتر میشود.
هر چه عدد f بالاتر میرود، نور کمتری از محیط دریافت میشود و تصاویر سیاهتری ثبت میشود. در طرف دیگر، پایین بودن عدد f سبب ایجاد روزنه بیشتر در لنز و دریافت نور بیشتر است. بدین ترتیب در هنگام عکسبرداری لنز، اشعههای نور بسیار زیادی را از اطراف دریافت میکنید که سبب میشود که اشیای اطراف یا پشت جسم مورد نظر شما به صورت بلوری و مات دیده شود.
البته این اتفاق، خود یکی از تکنیکهای عکاسی محسوب میشود که باعث هدایت چشم بیننده به سوی جسم مورد نظر شما که برروی آن فوکوس کردهاید، میشود. بطور خلاصه برای عکس برداری از یک سوژه و عمق بخشیدن به آن و بلور کردن پس زمینه میزان F را روی حداقل تنظیم میکنیم و زمانی که بخواهیم از یک منظره عکاسی کنیم و دوست نداریم تنها برروی بخشی خاصی از منظره فوکوس کنیم، مقدار F را روی حداکثر تنظیم میکنیم.
در عکاسی از مناظر نیز اگر نور محیط کم باشد مجبور به کاهش میزان F میشویم. پس هر چه میزان F کاهش یابد، دریچه دیافراگم بیشتر باز میشود و نور بیشتری جذب سنسور میگردد. برای درک بهتر به تصویر سمت راست و پایین دقت کنید.
باز شدن زیاد روزنه نیز باعث ایجاد هالهای خاکستری و مات شدن بخشهایی که روی آنها فوکوس نشده، میشود. همچنین ارسال نور بیشتر به بخشی که روی آن فوکوس شده، سبب ایجاد عمق بیشتر و کیفیت بهتر در آنهاست.
Shutter Speed
سرعت شاتر راهحلیست که کیفیت نهایی و زیبایی هر عکسی را دگرگون میکند. سرعت شاتر، مدت زمان که لنز به جمع آوری نور میپردازد را بیان میکند.
واحد بیان این ویژگی، به صورت ثانیه است. برای مثال، سرعت شاتر ۱/۱۲۵ به معنای باز و بسته شدن شاتر در یک صد و بیست و پنجم ثانیه است. بالارفتن سرعت شاتر سبب میشود که لنز فرصت کمتری برای جذب نور داشته باشد اما این موضوع از ایجاد تصاویر مات و بلوری در عکسبرداری از اجسام در حال حرکت جلوگیری میکند. در طرف دیگر، سرعت شاتر کمتر به معنای جذب نور بیشتر و امکان ایجاد تصاویر مات در عکسبرداری از اجسام متحرک است.
البته، بدون شک شما همیشه به دنبال عکسبرداری از اجسام سریع و متحرک نیستید که نگران ایجاد تصاویر مات و بلوری باشید. بعضی اوقات نیز با کاهش سرعت شاتر دوربین میتوانید آثار جالبی را خلق کنید. گاهی شاید بدتان هم نیاید تا تصویر ماتی از یک بزرگراه پر رفت و آمد ذخیره کنید یا آبهای جوشان را به صورت دودهای مات ببینید. کاری که عکسبرداران حرفهای در ایجاد تصاویر خارقالعاده انجام دادهاند.
ویژگیهای مهم در دوربین تلفنهای هوشمند:
حال که با اصلیترین ویژگیهای دوربین آشنا شدهایم، وقت آن رسیده است که با دیگر ویژگیهای مورد نیاز در رابطه با این سختافزار آشنا شویم.
این ویژگیها عبارتند از:
Sensor Size: اندازه سنسورهای حساس به نور
Back-illumination
Mega Pixels : مگاپیکسلها
Zoom: بزرگنمایی
IMAGE STABILIZATION : تثبیت عکس در هنگام لرزش دست
WHITE BALANCE: بالانس کردن رنگ سفید
VIDEO CAPABILITIES : قدرت فیلمبرداری
اندازه سنسور:
یکی از قوانین عکسبرداری آن است که «سنسورهای بزرگتر تصاویر بهتری میگیرد». در واقع هر چه سنسور دوربین موبایل شما اندازه بزرگتری داشته باشد، قادر به جذب نور بیشتری از محیط میباشد و جذب نور بیشتر و دریافت جزئیات بیشتر از محیط خود به معنای بالا رفتن کیفیت نهایی عکس شماست. همچنین اندازه سنسور در کیفیت عکاسی در نور پایین نیز موثر است.
در واقع بر خلاف مگاپیکسل که بالا رفتن آن بعضا تاثیر در کیفیت عکس نهایی ندارد، بزرگتر شدن سنسور در دوربینهای موبایل کیفیت آنها را بالا میبرد. یکی از مثالهای کیفیت بالای عکس به کمک سنسور بزرگتر میتوان به دوربین ۱/۱.۸۳ اینچی نوکیا N8 یا سنسورهای بزرگ خارق العاده لومیا 1020 اشاره کرد. لومیا 1020 از یک سنسور 1/1.5 اینچ بی همتا در دنیای موبایل بهره میبرد.
رابطه بین مگاپیکسلها و اندازه سنسور:
حالا به رابطه بین اندازه سنسور و مگاپیکسلها بپردازیم. در صورتی که دوربین موبایل شما سنسور کوچکی داشته باشد، با بزرگتر شدن تصویر و بالا رفتن تعداد مگاپیکسلها تنها تصویر شما نویزی شده و از کیفیت نهایی آن به شدت کاسته میشود. پس در انتخاب سایز عکس خود دقت بیشتری داشته باشید.
Back-illumination
یکی دیگر از نکات مهم در رابطه با کیفیت دوربینهای موبایل، نوع طراحی و تولید سنسور آنهاست. تولید سنسورهای معمولی SI آسانتر است ولی این تنها مزیت این سنسورها محسوب میشود و متاسفانه این موضوع در افت کیفیت نهایی عکس کاملا موثر است. در واقع، عدم دریافت بخشی از نور و ثبت جزئیات کمتر در طراحی این نوع سنسورها تصاویر نویزی را ایجاد مینماید. این موضوع خصوصا در عکسبرداری در شب بیشتر به چشم میآید.
اینجاست که طراحی BSI به داد کاربران میآید. سنسورهایی که از این تکنولوژی استفاده میکنند، با توجه به دریافت ۳۰ درصد نور بیشتر نسبت به سنسورهای معمولی، کیفیت نهایی دوربین شما را تحت تاثیر قرار میدهند. نمونه دستگاههایی که از این تکنولوژی استفاده مینمایند HTC One و Xperia Arc S و از همه مهمتر لومیا 1020 است. حتی سنسور دوربین Pureview 808 نیز از نوع FSI بود.
فریب بزرگی مگاپیکسلها را نخورید:
این روزها، هر گاه سخن از خرید یک اسمارت فون جدید پیش میاید، اولین موضوعی که نظر اغلب کاربران را در رابطه با کیفیت دوربین تبلت یا اسمارت فونشان جلب مینماید، تعداد مگاپیکسلهاست. موضوعی که البته دست مایه تبلیغات و فریب شرکتها برای جلب کاربران شده است.
اما موضوع اصلی از آنجا ناشی میشود که این مگاپیکسلها نیستند که کیفیت دوربین و وضوح نهایی تصویر شما را تشکیل میدهند. در واقع سختافزار و تکنولوژیهای به کار رفته در قلب دوربین شماست که کارایی نهایی دوربین و کیفیت عکاسی شما را معین میکند. چه بسا اگر مگاپیکسلها با اندازه سنسور دوربین شما هماهنگ نباشد، عکاسی شما با نویز فراوان و کیفیت پایین همراه خواهد بود.
بیایید اندکی بیشتر بر روی مگاپیکسلها تمرکز نماییم. به هر یک میلیون پیکسل یک مگاپیکسل میگویند. مگاپیکسلها در حقیقت نشان میدهند که دوربین شما تا چه اندازه میتواند تصاویر بزرگتری را بدون تغییرات دیجیتالی ذخیره کند. همین و بس! بنابراین شک نکنید که بالا رفتن تعداد مگاپیکسلهای شما حتی تا ۲۰ مگاپیکسل نیز، هیچ ضمانتی در کیفیت عکسبرداری نهایی شما نخواهد داشت، چرا که مگاپیکسلها تنها تعداد پیکسلهای ثبت شده توسط دوربین شما را نمایش میدهند.
زوم، بزرگنمایی:
زوم به معنای نزدیک شدن بدون جابجایی دوربین است. ما در زوم، با دو نوع اپتیکال و دیجیتالی سر و کار داریم. زوم اپتیکال، با توجه به فاصله کانونی مشخص میشود و در این نوع زوم، کیفیت عکس در جالت بزرگنمایی اغلب کاهش پیدا نمیکند.
در طرف دیگر زوم دیجیتالی وجود دارد که متاسفانه اغلب تلفنهای هوشمند دارای این نوع زوم هستند که نتیجه این بزرگنمایی تنها ایجاد تصاویری با کیفیت پایین است. در نتیجه قید استفاده از زوم دیجیتالی را در صورتی که به دنبال عکسهای واضح میگردید بزنید و ترجیحا فاصله خود را با جسم مورد نظر کاهش دهید.
لرزش گیر
اگر در هنگام عکاسی دستتان دچار لرزش میشود و نمیتوانید عکسهای مناسبی بگیرید، IMAGE STABILIZATION به یاری شما میآید. این ویژگی با از بین بردن تاثیر لرزشهای دست و حرکتهای عکاس، سبب ایجاد تصویری ثابت و بدون Motion Blur d یا تیره و تاری میشود.
تواناییهای ویدیویی:
تا چند سال پیش، فیلمبرداری و ویدیو به عنوان قابلیتی نو ظهور در تلفنهای هوشمند و حتی دوربینها به حساب میآمد، اما امروزه کیفیت HD یک استاندارد محسوب میشود.
وجود کیفیت HD، سنسور قدرتمند در جذب نور به همراه امکانات جانبی از نکاتی است که باید در هنگام فیلمبرداری به آن توجه نمایید.
ادامه دارد...
منبع : زومیت